Sobre a iniciativa Aporta

A Iniciativa Aporta arranca en 2009 co fin de promover a apertura da información pública y desenvolvemento de servizos avanzados baseados en datos. É promovida polo Ministerio de Transformación Dixital e Función Pública​ a través do Entidade Pública Empresarial Red.es.

Desenvolvida no contexto do marco lexislativo vixente, establécese en sete liñas de actuación (ver a continuación) que teñen o seu reflexo en datos.gob.es, plataforma que se presenta como punto de encontro entre as administracións, as empresas e os cidadáns que forman parte do ecosistema dos datos abertos en España.

A iniciativa Aporta, elemento clave da política de datos do Goberno de España, ten como obxectivo principal a harmonización e o aproveitamento eficiente das sinerxías entre os proxectos de datos xa en marcha. Procúrase en todo momento o impulso e a coordinación das accións que veñen desenvolvendo as diferentes niveis da administración, o sector privado e o ámbito académico, de acordo a un modelo de goberno integrador. Todo iso co fin de promover novos produtos e servizos por parte do sector privado e a sociedade civil en beneficio da sociedade.

Destinatarios

A Iniciativa Aporta e datos.gob.es están dirixidos a todos os axentes do ecosistema dos datos:

  • Usuarios, cidadáns ou profesionais que demandan datos e/ou queren coñecer novidades, aplicacións ou servizos relacionados con eles.
  • Organismos públicos que proporcionan e utilizan datos públicos, e que queren estar ao tanto de novidades do sector.
  • Reutilizadores e infomediarios que precisan fontes de datos para crean produtos e servizos que queren dar a coñecer.

Liñas de actuación

Esta iniciativa desenvólvese en torno a sete liñas de actuación:

Sensibilización

As accións sensibilización ligadas á Iniciativa Aporta buscan incentivar a apertura de información de calidade e a reutilización de datos públicos e privados en prol do desenvolvemento de servizos avanzados baseados en datos.

As accións de sensibilización constitúen un piar relevante dentro da Iniciativa Aporta.

Os obxectivos perseguidos son os seguintes:

  • Xerar relacións entre os actores do ecosistema de datos abertos, nacional e internacional.
  • Crear conciencia do valor de datos públicos e da súa reutilización, abranguendo sectores nos que a innovación con datos se presenta como un elemento clave.
  • Orientar os publicadores e reutilizadores sobre as actuacións a realizar en prol de contribuír ao éxito das actuacións baseadas en datos que estes realicen.
  • Identificar modelos de negocio, empresas reutilizadoras, casos de éxito, start-up, etc. co fin de favorecer a extrapolación de prácticas con éxito.
  • Mellorar o recoñecemento do esforzo do sector público a escala nacional ao poñer a disposición da sociedade os datos que se xeran froito da súa actividade.
  • Posicionar a Iniciativa Aporta como líder de referencia de comunicación sobre reutilización de información do sector público a nivel nacional.

Para cumprir estes obxectivos desenvólvense diversas actuacións:

  • A través da plataforma datos.gob.es, ofrécese noticias de actualidade, novidades sobre innovación con datos, proxectos destacados en forma de aplicacións ou de empresas reutilizadoras, materiais e guías de referencia, e informes ligados ás novas tendencias e desafíos no mundo dos datos.
  • Periodicamente particípase en encontros, conferencias e mesas, tanto organizadas polo equipo da Iniciativa coma por terceiros.
  • Regularmente impártese sesións de sensibilización e capacitación a través de accións propias ou a través de institucións de formación específicas.

Como complemento, a través dos perfís da iniciativa nas redes sociais Twitter (@datosgob), Instagram (datosgob) e LinkedIn, danse a coñecer as novidades e avances na materia, tanto a nivel nacional coma internacional.

 

Catálogo Nacional e soporte

O Catálogo Nacional, albergado en datos.gob.es, é o punto de encontro entre as administracións, as empresas e os cidadáns interesados na apertura da información pública e no desenvolvemento de servizos avanzados baseados en datos.

O Catálogo Nacional de datos abertos constitúese como o buque insignia da plataforma datos.gob.es:

  • Preséntase como punto único de acceso aos datos que a administración pública española pon a disposición para a súa reutilización.
  • Aumenta a visibilidade e facilitar o acceso aos conxuntos de datos publicados en catálogos locais e rexionais en español.
  • Grazas á súa converxencia cos estándares europeos, constitúese como canle única de comunicación co portal de datos europeos.
  • Presenta múltiples mecanismos para localizar e acceder a datos de interese: busca de texto libre, filtros, servizos web (API+punto SPARQL), descargas masivas...
  • O Catálogo Nacional compleméntase con numerosos servizos, entre outros:
    • Métodos para facilitar a publicación e a descrición de datos, tanto manualmente coma automaticamente.
    • Servizo de portelo único a través do cal o usuario solicita datos de interese
    • Mecanismos de interacción co usuario para dar a coñecer novos produtos e empresas que se desenvolven utilizando o dato aberto como substrato.

Co fin de facilitar a interacción cos diferentes públicos obxectivos, a iniciativa Aporta pon a disposición un servizo de asesoramento e soporte permanente.

Análise e estatísticas

Dende a Iniciativa Aporta realízase un seguimento da actividade que se realiza en materia de datos en España, e repórtase puntualmente sobre iso:

  • A través do Observatorio Nacional das Telecomunicacións e da Sociedade de Información (ONTSI), elabórase periodicamente un Estudo de Caracterización do Sector Infomediario, o cal identifica e clasifica a actividade empresarial baseada en produtos e/ou servizos que reutilizaban a información do sector público en España; tendo en conta tanto as empresas creadas con esta finalidade coma aquelas que dispoñen dunha área concreta para o desenvolvemento de produtos ligados a datos.
  • Danse a coñecer as iniciativas de datos abertos existentes no noso país a través do Mapa das iniciativas de datos abertos en España, que permite consultar os proxectos de datos abertos existentes en España e as súas características, ademais de facilitar o acceso a páxinas web de cada unha dela.
  • Particípase en cuestionarios internacionais a través dos cales se ofrece unha imaxe completa do estado da apertura e reutilización da información do sector público en España.
  • Enriquécese de forma permanente un catálogo de aplicacións e un catálogo de empresas que prestan servizos de xestión e análise de datos, e que se presentan como unha mostra da diversidade da oferta existente.

Cooperación nacional

As accións de cooperación no ámbito nacional resultan claves para conseguir un maior progreso e impacto na apertura e reutilización da información do sector público, adaptándose aos diferentes actores relevantes.

No caso das Comunidades Autónomas, hai que considerar de xeito particular os diferentes mecanismos de cooperación entre administracións que están actualmente establecidos, tales como as Conferencias sectoriais e os seus grupos de traballo.

Por outra parte, créanse grupos específicos de cooperación de carácter informal co obxectivo de dinamizar a apertura e a reutilización da información do sector público, atendendo a intereses comúns no ámbito tanto do sector público coma do sector privado.

Así mesmo, establécense acordos bilaterais de colaboración con entidades que resulten de particular interese para as actividades da Iniciativa Aporta. As actividades e resultados destes acordos véñense integrando na Iniciativa Aporta.

Refórzase a colaboración co sector privado, particularmente enfocada a priorizar actuacións para conseguir o maior impacto na apertura da información do sector público, mediante un grupo de traballo de expertos que realizan un labor consultivo.

Regulación

O marco regulamentario forma unha parte importante do contexto necesario para unha efectiva apertura e reutilización da información do sector público.

Por iso, as entidades participantes na iniciativa Aporta contribúen a que a regulación que se estableza en España sexa favorable para conseguir un acceso amplo e doado a unha información do sector público de calidade, con atención á información máis prioritario e a información dinámica, de maneira que se fomente a innovación e a creación de novos produtos e servizos baseados en datos en beneficio dos cidadáns.

A regulación concreta que se impulsa en cada momento por parte das entidades que conforman a Iniciativa Aporta detállase na política de Política nacional de datos abertos, e son o resultado das seguintes accións: 

  • Participación na elaboración das directivas Unión Europea.
  • Elaboración e tramitación das Leis, particularmente as de transposición das directivas europeas.
  • Elaboración dos reais decretos para o ámbito do sector público estatal.
  • Elaboración doutras normativas de carácter técnico, tales como as referidas ás normas técnicas de interoperabilidade.

Cooperación internacional

Ademais da cooperación nacional tamén resulta de importancia establecer unha efectiva cooperación internacional.

As entidades que conforman a iniciativa Aporta cooperan para participar e realizar un seguimento da reutilización da información do sector público no ámbito internacional. Neste sentido, téñense en conta, entre outros, os seguintes grupos:

  • Grupo Public Sector Information da Comisión Europea
  • Grupo OECD Open Government Data 
  • Grupos do European Data Portal

Innovación

O apoio á innovación para a xeración de novos produtos e servizos baseados en datos supón un elemento esencial para asegurar o maior impacto final da apertura da información do sector público, tanto dende un punto de vista económico coma social.

As actuacións de apoio á innovación desenvolvidas no marco da Iniciativa Aporta diríxense a calquera dos ámbitos da cadea de valor dos datos, dende a organización e formulación da apertura e posta a disposición dos datos, o procesamento dos datos, ata os modelos para a posterior oferta de produtos e servizos.

No apoio á innovación considéranse de particular interese, entre outros, os sistemas de xestión-visualización de datos, as ferramentas avanzadas de apoio á decisión baseada en datos, os sistemas de intelixencia artificial, as técnicas para o procesamento da linguaxe natural, etc.

 No ámbito da Iniciativa Aporta vénse actuando en varios ámbitos, tales como os seguintes: